Yönetici Tipolojileri

İnsan olarak nasıl farklı iletişim tarzlarına sahipsek, yöneticiler de sosyal rolünün getirdiği farklı yönetici tipolojilerine sahiptir.

Yönetici tipolojisi pek çok faktörden etkilenerek ortaya çıkar.

Bireyin kişilik özelliklerinden, eğitiminden ve kültüründen gelen etkiler, soyunulan rolün kişiye getirdiği sorumluluklar, kurum kültürü ve bazen de yönetici üzerindeki baskılar farklı yönetici tipolojilerini ortaya çıkarır.

Yönetici tipolojilerini tanıyalım.

Genel olarak dört farklı tipolojiden söz etmek mümkündür.

Bu dört yönetici tipolojisinin kendine özgü özellikleri vardır.

Ancak belirtilmelidir ki artık günümüzde iletişim açısından başarılı sonuçlar sağlayan yönetici tipolojisi, demokratik olandır.

Keskin-Otokratik Yönetici:

• Bu yönetici tipolojileri, baskın ve otoriter bir rol oynar.
• Çalışanların görüş ve fikirlerine çok fazla değer vermezler, konularla ilgili onların düşüncelerinden yararlanmayı çok ender gerçekleştirirler.
• Çalışanlar da yöneticileri ile herhangi bir konuda tartışmaya girmekten kaçınırlar. Bu tip yöneticilerin olduğu kurumlarda korku ve gerginlik hissi egemendir.
• Yetki tümüyle üst kademelerde toplanır ve çalışanlara delegasyon yapılmaz. Bu yönetici tipolojisinin olduğu kurumlarda etkin bir takım çalışması gerçekleşmez ve işler emir niteliğinde aşağı kademelere doğru iner.

Yalın-Otokratik Yönetici:

• Bu yönetici tarzında, çalışanlarla belirli çerçevede iletişim kurulur.
• Esas olarak ödül-ceza sistemine dayalı bir yönetim anlayışının hakim olduğu bu yönetici tiplerinde, kimi konularda çalışanlarla bilgi paylaşımında ve fikir alışverişinde bulunulsa dahi kararlar yine üst kademelerce alınır.
• Yine bu yönetici tipolojileri çalışanlarına çok az güven duyar ve denetimi sürekli elinde tutar.

Katılımcı Yönetici:

• Bu yönetici tarzında, çalışanlarıyla sürekli ilişki içindedir. Onların görüşlerinden yararlanır ve kararlar konusunda çalışanlara inisiyatif tanırlar.
• Katılımcı yönetici tarafından sorumluluk duygusu, çalışanlarla paylaşılır ve dolayısıyla çalışanlar denetim sürecine de önemli ölçüde dahil edilir ancak yine de asli karar merci üst kademelerdir.
• Katılımcı yöneticilerin motivasyon aracı ağırlıklı olarak ödüldür. Ceza, bu tip yöneticiler tarafından çok az uygulanan bir yaptırım aracı olur.
• Katılımcı yöneticilerin en belirgin özelliği, hedefler gibi temel konularda yapılacak duyurulardan önce çalışanlarla konuları tartışıp hareket planları belirlemesidir.Katılımcı yönetici tipolojilerinin olduğu kurumlarda büyük ölçüde güven duygusu vardır. 

Demokratik Yönetici:

• Bu yönetici tarzında, çalışanlarına güven duyarlar. Çalışanlar işleriyle ilgili yeni fikirlerini, önerilerini rahatça yöneticilerinin görüşlerine sunabilirler. Kurum kültürü haline dönüşen bir görüş alışverişi vardır.
• Bu yöneticiler, hedef belirleme ve kararlara katılım konularında çalışanlarıyla sürekli iletişim içindedir. Yetki devri gibi konularda herhangi bir engel söz konusu olmaz.
• Demokratik yöneticiler takım çalışmasını teşvik eder ve çalışanlar da tüm kurumun büyük bir takım olduğu gerçeğini gözden kaçırmaz. Yine demokratik yöneticiler yetki kadar sorumluluk paylaşımına da önem verirler. Kuruma hakim olan ana duygular güven, sorumluluk ve arkadaşlıktır.