Yenilikçi Ekiplere Önderlik Etmek

Peter Drucker, "Yenilikçiliğin tasarım ilkesi ekiptir" diyor. Yenilik­çiliğin tasarım ilkesinin proje olduğunu da söyleyebilirdi, zira bu ikisi birbirinden ayrılmaz.

İçinde yaşadığımız çağ, ekip çağıdır. Ekip çalışması kavramı var­lığını gelgeç bir moda veya dikkat çekmek için kullanılan bir taktik olamayacak kadar uzun bir süredir koruyor. Ekipler kalıcıdır. Gü­nümüzde bütün yöneticiler aslında bir çalışma grubunun veya bir ekibin başındadır. Genel kabul gören bilgeliğe göre, ekip çalışması becerilerine sahip değilseniz, yönetici olarak kalmanız da mümkün değildir.

Ne var ki "ekiplerin bilgeliği"ne düzülen bu genel geçer övgü­den herkes hoşnut değildir. Ekipler çok parlak işler çıkartıyor ola­bilirler, ama aynı zamanda bakım da gerektiriyorlar ve bu da onla­rı çok maliyetli hale getiriyor. Yöneticiler ekip dinamikleri hakkın­da yeterince eğitilmediklerinde—ya da işin kendisini bir yana bıra­kıp, daha çok ekip oluşturmakla uğraştıklarında—ekipler başarısız olabilir. Hepsinden önemlisi, yapılacak işin ekip olarak örgütlen­mesinin gerekip gerekmediği üzerinde yeterince düşünülmeden ekip oluşturma yoluna gidilmektedir.

Bir ekip tanımı yapalım ve bu tanımı inceleyerek geçerli olup ol­madığına bakalım: Ortak hedeflere varma amacıyla bir arada çalışan bir grup insana ekip denir. Bu hedefler, elbette, operasyonel olabilecekle­ri gibi yenilikçi hedefler de olabilir. Bu tanımda ilk göze ilk çarpan, "ekip" sözcüğünün aslında iki tür ekibi içerdiğidir. Bunlar nasıl şey­lerdir—ve birbirlerinden nazil ayrılırlar?

İki Tür Ekip

Günümüzde birbirlerini tamamlayan iki ekip tanımıyla karşı karşıyayız: işlevsel ekipler ve yenilikçi ekipler.

İşlevsel bir ekipte bir grup insan daha kapsamlı bir operasyon çerçevesinde bir "hücre" olarak çalışırlar. Ekip içinde herkes özün­de aynı işi yapmaktadır. Bir ekip liderinin yönlendiriciliğinde, eşit kişilerdir, işyerlerindeki ekiplerin çoğu muhtemelen bu türden ekiplerdir: bir çağrı merkezindeki ekip, idari bir ekip, montaj hat­tındaki bir hücre. İşlevsel ekiplere departman da denebilir. Finans departmanı, satış departmanı, insan kaynakları departmanı: Bunla­rın hepsi işlevsel ekiplerdir.

1 İŞLEVSEL EKİPLER	2 YENİLİKÇİ EKİPLER
- ÖRNEKLER	- ÖRNEKLER
İstişare ekipleri	Proje ekipleri
•   Komiteler	•   Araştırma grupları
•   Paneller	•   Keşif grupları
•   Kalite çemberleri	•   Planlama ekipleri
•   Çalışan grupları	•   Mimarlık ekipleri
•   İstişare konseyleri	•   Ürün ekipleri
Üretim ekipleri	•   Acil müdahale birlikleri
•   Montaj ekipleri	Eylem ekipleri
•   İmalat ekipleri	•   Spor takımları
•   Madencilik ekipleri	•   Hastane ekipleri
•   Kabin ekipleri	•   Tiyatro grupları
•   Veri işlem grupları	•   Orkestralar
•   Bakım ekipleri	•   Müzakere ekipleri

Yenilikçi bir ekipte ise, çeşitli becerilere sahip bir grup insan, belli bir sonucu elde etmek üzere, bir plan uyarınca bir araya gelir. Yaptıkları iş daha kapsamlı bir operasyonun bir parçası değil, göre­vin tamamıdır. Örneğin bir hastane ekibi, çeşitli beceriler uygulaya­rak iyileştirilmiş hastalar yaratmak amacıyla bir araya getirilmiş in­sanlardan oluşur; bir tiyatro kumpanyası bir prodüksiyon yapmak üzere bir araya getirilmiş yaratıcı bir ekiptir; bir yenilik projesi eki­bi, yeni bir ürün yaratmak üzere bir araya getirilmiş çok-işlevli bir ekiptir.

Kimileri, işlevsel ekiplerin tam anlamıyla ekip olmadıkları, sa­dece çalışma grupları olduklarını söyleyebilir; gerçek ekip çalışma­sı niteliklerinin ancak çalışmanın işlevsel çevrimden çıkıp yenilik çevrimine geçmesiyle devreye girdiğini öne sürebilir. İşlevsel çalış­mayla yenilikçi çalışma arasındaki dengenin yukarıdaki tabloda sö­zü edilen dört grup arasında gidip geldiğini söylemek daha doğru olabilir. Üretim ekipleri hemen hemen tümüyle işlevseldir; istişare ekipleri büyük ölçüde işlevsel olmakla birlikte, bazı yenilik girdile­rinden de yararlanırlar. Eylem ekipleri büyük ölçüde yenilikle ilgi­lidir, ama bir ölçüde işlevsel çalışma da yaparlar. Proje ekipleri yö­nelim olarak tümüyle yenilikle ilgilidir: sadece proje süresince var olurlar; görev tamamlanınca ekip dağılır.