Olgunluğun Getirdiği Bilgelikten Yararlanın

MentalPress 30

Bilgeliği, bir örgütün iş süreçleri boyunca var olan yenilikçiliğin bir parçası olarak görmemiz gerekir. Yenilikçilik sadece yeni ve genç olanla ilgili bir şey değildir. Deneyimli insanların da çok yapıcı kat­kıları olabilir. Belki de yenilikçilikte, "Bunu daha önce de denedik, ama bir işe yaramadı" türünden deyişlere de bir yer vardır—yeter ki, böylesi bir katkı başarısızlık veya kendini savunma duygusu­nun ürünü olmayıp, geleceğin getirebileceği fırsat ve seçeneklere ilişkin bir içgörüyle yapılıyor olsun. Bilgelik, yetkilendirmedeki şu üç seçeneğin boyutlarını belirlemeye yarar: "İlerlerken dönüp arka­na bakma", "Arada bir durup geriye bakmanda yarar var" ve "Ye­ni bir adım atmadan önce onay al".

Batı toplumu olgunluğun getirdiği yaratıcılıktan yararlanmaya­rak, geçmişin—ve Doğu'nun—bilgeliğini unutuyor. Belki de, "Es­ki bir cambaza yeni oyunlar öğretemezsin" deyişini "Yeni bir cam­baza eski oyunlar öğretebilirsin", hatta "Eski bir cambaz eski oyun­ları öğretebilir" deyişleriyle birlikte kullanmamız gerekir! Eskiye alışmış bir kişinin yeni şeyler de keşfetmesi pekâlâ söz konusu ola­bilir. Ne bilgelik sadece yaşlılara ne de yenilikçilik sadece gençlere özgü bir şeydir.

Bir akıl hocasının hem bilgelik aktarma hem de kişinin kendini ifade etmesini teşvik bakımından oynadığı rol büyüktür. Akıl hoca­lığı ile kariyer konusunda kişisel tavsiye alma, uzmanlık edinme, özel kurslar vb. arasında ilişki kurulabilir.

Bu yetkinlikler arasında—yani, yaratıcılık ile bilgelik arasında— nasıl bir ilişki vardır? Örneğin, bir insanın bilge olmadan yaratıcı olması ya da bunun tersi mümkün müdür? Bu biraz da bu kavram­ları nasıl tanımladığımıza bağlıdır. Zihinsel yaratıcılık ile sanatsal yaratıcılık arasında bir ayrım yapılabilir mi? Sanatçılar bilge insan­lar mıdır? Çok sayıda ressam ve şair sahip oldukları yaratıcılığı kul­lanırken bilgelik ve yenilikçilikten yoksun olduklarını açıkça gös­termişlerdir. Öte yandan, çok sayıda mühendis de zihinsel yaratıcı­lık sahibidir: Bunlar bazı psikometrik testlere iyi yanıt vermeyebi­lirler, ama bir günbatımını resmetmekten veya bir köprü çizimi yapmaktan çok hoşlanıyor olabilirler. Leonardo da Vinci'nin en sevdiği uğraş hangisiydi?

Bilgeliğin kazandırdığı deneyim ve yargı gücü yaratıcılığa bir odak noktası ve yön kazandırır—yaratıcılıkla bilgelik arasındaki ilişkinin özü budur. Şu halde zihinsel yaratıcılık bilgelikten çıkan bir şey midir, yoksa sinerji sayesinde ileriye doğru hareketi kolay­laştıran tamamlayıcı bir özellik midir? Bilgi Yeniliği Sarmalı söz ko­nusu olduğunda bu—nihai sonuçla bir ilgisi olmasa bile—bir örgü­tün kendisini nasıl geliştireceğinin belirlenmesi bakımından önem taşır.