Aşağıdaki semboller dizisini 15 saniye boyunca inceleyin.
£?$*#*$?£*£##?$?*££ $*#£#$
Bu dizinin üstünü bir kâğıt parçası ile kapatın. Şimdi bu diziyi bir kağıta aynı sırada yeniden yazın.
Yapabildiğiniz kadarını yaptınız mı? iki diziyi karşılaştırın ve doğru sırada yerleştirdiğiniz her sembol için kendinize bir puan verin. Alabileceğiniz azami puan 25'tir.
Skorunuzu buraya yazın.
Şimdi aynı egzersizi aşağıdaki dizi ile yineleyin. Bir kez daha "öğrenmeniz" için 15 saniyeniz olacak. Hazır mısınız? Başlayın!
$$$$$?????*****£££££#####
Dizinin üstünü kapatın ve hatırladığınızı bir kağıta yazın.
Sonra yeniden kendinize puan verin. Aynı şekilde, doğru sıraya yerleştirdiğiniz her sembol için bir puan alacaksınız.
Dizileri karşılaştırın. Skorunuzu aşağıya yazın.
Şimdi sonuçları değerlendirelim. Birincide mi yoksa ikinci denemede mi daha iyi bir sonuç aldınız? Bunu yetişkin öğrenenlerle denediğimizde, tüm sembollerin birbirine karıştığı ilk deneme için dört ya da beşin üstünde puan alamıyoruz.
Ancak bu semboller anlaşılması kolay ve yapılandırılmış düzende yerleştirildiğinde, pek çok kişi tam puan olan 25 puanı alıyor. İnanılmaz! Aynı semboller (veya içerik) ve farklı yapılar oldukça farklı sonuçlar doğuruyor.
İnsanoğlu düzen ister. Düzen yoksa da bunu yapay olarak yaratırlar. Bulutlara baktığınızı düşünün. Rastgele döngülerden oluşan biçimler görüyorsunuz değil mi? Peki ya aydan bize bakan o adam? Araştırmalar göstermektedir ki, bir içeriğin yapısı öğrenenler için ne kadar net ve açıksa, o içeriğin kavranıp saklanması da o oranda kolay olmaktadır.
Oldukça önemli olan yapı konusuyla ilgili bir örnek daha verelim. Size, herhangi bir yere bakmadan ya da yardım almadan Türkiye'deki tüm bölgeleri ismini sayarsanız 1.000 TL vereceğimizi söylediğimizi düşünün. Tek bir hata bile yaparsanız hiçbir şey alamayacaksınız. Tüm bölgeleri doğru söylediğinizden yüzde 100 emin olmak için ne yapardınız? Sizin için en olası stratejiyi işaretleyin. Hiçbirisi uymuyorsa kendinizinkini ekleyin.
a) Aklıma geldikleri gibi rastgele söylerim.
b) Alfabetik sırayla giderek sayarım.
c) Türkiye'yi bölümlere ayırır ve bölgeleri de bölümlere göre sayarım.
d) Doğu (veya batı) yakasından başlarım ve sırayla deniz kenarından kuzey ve güney sınırlarına doğru bölgeleri sayarım. Sonra merkeze doğru devam ederim.
e) Bir melodi, şarkı veya başka bir yöntemle tüm bölgeleri kafamda organize ederim.
Kendi yöntemim: .
Bunu yüzlerce yetişkin öğrenene sorduk. Her biri yapılandırılmış ve sistematik olarak organize edilmiş bir yöntem seçti. Hiç kimse rastgele saymayı seçmedi. Öğrenmeye ve hatırlamaya çalıştığımız şeylere düzen ya da yapı getirme isteği tüm öğrenenler arasında evrensel bir durumdur ancak yapının nasıl olduğu değişkenlik gösterebilir.