İletişim Becerileri Konu Kapsamı
Platform performansınızı artırabilmeniz ve yetkin bir düzeye erişebilmeniz için bazı iletişim becerilerinizi geliştirmeniz gerekir:
Doğal Duruş:
Bir eğitimci henüz konuşmasının başındayken katılımcılara ilk mesajı platformdaki duruşuyla verir. "Beni dinleyin" ya da "dinlemeyin" gizli mesajları bu duruşla birlikte verilir. Genel olarak karşılaşılan yanlış duruş biçimleri:
-
Çavuş Duruşu
-
Kainat Güzeli Duruşu
-
Kızılderili Duruşu
-
Rahip Duruşu
-
İmam Duruşu
-
Çıplak Duruşu
Olması gereken ve katılımcılara olumlu mesajlar veren duruş biçimi doğal duruştur.
Doğal duruşun özellikleri;
Platformun ortasında tüm katılımcıları rahat bir biçimde görebilecek bir şekilde
-
Kollar iki tarafta
-
Eller serbest
-
Baş dik
-
Omuzlar rahat
-
Bacak aralıkları omuzların genişliğiyle paralel
-
Bedeni, özel bir çaba sarf etmeden doğal duruşa bırakmaktır.
Amaçlı Hareket: Doğal duruşla birlikte, eğitimcinin özenli olacağı iletişim becerilerinden bir diğeri de amaçlı harekettir.
Platformun ortasında sürekli doğal duruş sergileyerek bilgi aktarımında bulunmak, kuşkusuz katılımcılar için sıkıcı olacaktır.
Bu sıkıcılığı ortadan kaldırmak için hareket etmeye ihtiyaç vardır; ancak hareketler rastgele olmamalı, bir amaca hizmet etmelidir.
Görsel malzemeleri kullanmak için yapılan hareketlerdir.
Birkaç adımla sıra ya da masaların arasına girerek katılımcılarla yakınlaşmaktır.
Göz teması kurulan kişilere doğru yönelmektir,
Katılımcılara sırtınızı asla dönmeyin,
Jestler: Eğitimcilerin ellerini nasıl kullandığı önemli bir konudur.
Eğitmenin, kendisine destek verdiğini düşündüğü kalem, lazer pointer gibi araçlardan herhangi birini sürekli elinde tutması, elini saçına, burnuna veya elbisesine götürmesi katılımcıların dikkatini dağıtan unsurlardır.
Bir eğitmenin bu hareketleri sıklıkla yapması, içinde bulunduğu durumdan çok memnun olmadığı mesajını verdiği gibi aynı zamanda eğitmenin kendine güvenmediği izlenimini de yaratmaktadır.
Jestleri İki biçimde düşünmek mümkündür:
• Somut ifadelerle anlatılan konularda kullanılabilecek jestler tasvir eden, resmeden nitelikte olur. Anlatacağınız nesnenin püf noktası olan bir özelliğini elinizle betimlemeniz gibi.
• Soyut ifadeleri tasvir etmek için kullanılan sözü destekleyen, güven veren jestler vardır, Size özgü olan jestlerinizdir.
Ses: "Eğitimcinin en önemli sermayesi sestir" denilse, herhalde çok iddialı bir söz söylenmiş olmaz. Eğitimcinin tüm eğitim boyunca sesini diri tutması gerekir.
Eğitim verirken sesinizde neşe olmalıdır. Bıkkın, yorgun bir tonlamayla konuşmak yaptığınız işten zevk almadığınız sonucunu doğurur ki bu istenmeyen bir durumdur
Tonlama
Tekdüzelik dikkatin düşmanıdır. Sesin olanaklarından yararlanarak katılımcıların dikkatini çekmek eğitimcinin elindedir.
Her dilin kendine özgü melodisi vardır, Türkçe‘ nin de öyle. Sözcük vurguları, cümle tonlamaları ile bu melodiyi yakalamak gerekir. Bunu yapmanın kolay yolu;
-
İnce - Kalın
-
Yüksek - Alçak
-
Hızlı - Yavaş
gibi ses aralıklarından ve tonlama noktalarından yararlanmaktır.
Diyafram Nefesi
Sesin uygun bir biçimde atmak gerekir. Bu nefes olarak adlandırılır. Diyafram nefesi için;
-
Aynanın karşısına geçin,
-
Ellerinizi göğüs kafesinizin altına koyun,
-
Nefesi burnunuzdan alın, uzun bir nefes olsun,
-
Karnınızın şiştiğini hissedin,
-
Nefesinizi ağzınızdan uzun sürede bırakın.
-
Birkaç kez tekrarlayın.
Yüz ve omuz kaslarınızı çalıştıran egzersizler yapmak son derecede faydalıdır. Isınan kaslarınız sesinizin istediğimiz düzeyde çıkmasını, düzenli nefes almanızı sağlar.
"Nefesinizi doğru almak sesinizi özgürlüğe kavuşturacaktır.”
Anlamlı Duraklar:
Bir konuşmacı, hangi platformda olursa olsun, akıcı konuşmak zorundadır. Eğitimcinin de iyi bir konuşmacı olması gerektiği hatırlandığında, anlamlı cümleler, uygun sözcük vurguları ve doğru tonlamalar uygulaması gereken becerilerdir. Nitekim "ikna etme" ancak bu becerilerin uygulanmasıyla gerçekleşir.
Ancak pek çok kişi kendi sesini işitemediği için fark etmeden olumsuz alışkanlıklardan biri olan "eee...“ııı…" gibi sesleri kullanır ya da daha ileri giderek, cümlenin anlamıyla ilişkisi olmayan "yani", "şey" gibi gereksiz sözcüklerle konuşur.
Her iki durumda da anlamsız sesler ya da gereksiz sözcükler konuşmanın akıcılığını bozar. Bu alışkanlık genellikle konuşmacının kendisine düşünme zamanı yaratmak istediği için ortaya çıkar, oysa aynı süre anlamlı sessizliklerle de kazamla bilir.
Yüz:
Yetişkin eğitimlerinde kullanılabilecek önemli iletişim araçlarından biri de yüz ifadesidir. İnsan 60'a yakın duyguyu mimikleri aracılığıyla yüzüne yansıtabilmektedir.
Eğitim süresince insanın bu doğal zenginliğinden yararlanmak gerekir. Yüz ifadesi anlattıklarınızın inandırıcı olmasını sağlar.
Göz Teması
Sürekli uygulama yaparak geliştirilmesi gereken iletişim becerilerinden biri de göz temasıdır.
Herhangi bir bakışla, göz temasını karıştırmamak gerekir.
Neden Göz Teması?
-
İlgiyi canlı tutarsınız
-
Katılımcıların ihtiyaçlarını anlarsınız
-
Samimiyetinizi gösterirsiniz
-
Özgüveninizi yansıtırsınız
Göz Teması Nasıl Olmalı?
-
Sadece önde oturanlarla değil, katılımcıların tümüyle göz teması kurmaya çalışın. Bu, katılımcıların dikkatini üst düzeyde tutmanızı sağlar.
-
Göz teması, en çok 5, en az 3 saniye olmalıdır.
-
5 saniyenin üstüne çıkmak rahatsızlık verir.
-
3 saniyenin altında kalmak, tatmin edici değildir ve genel göz teması anlamına gelir.
-
Kalabalık gruplarda, ortalama 5-6 kişilik kümelerin ortasındaki kişinin alnına bakarsanız o kümede yer alan herkes kendisine baktığı izlenimini alır.