Koçluk Diyalogları: Çözüm Odaklı Yaklaşım
Bu uygulama, koç danışanı hızlı olarak çözüm arayışına sokmak istediğinde, ancak danışanın problemini konuşmak istemediğini veya kaçtığını hissettiğinde onu çözüme yöneltmeyi ve hedefini bulmasını sağlamayı amaçlar.
Problem çözmeye yönelik 7 adımdan oluşan bir model var.
Bu adımlar:
1. Problemin tanımlanması
2. Hedef seçimi
3. Seçeneklerin oluşturulması
4. Sonuçların değerlendirilmesi
5. Karar verme
6. Uygulama
7. Değerlendirme
Mezun olduktan sonra girdiği kurumsal bir firmada önce altı ay masa başı işte çalışarak tecrübe kazanan Sevgi, bir süre sonra kendini gösterip Satış departmanına geçer. Uç sene sonra kariyerinde bulunduğu noktada daha fazla şey istediğini, kendini diğerleriyle kıyaslandığında daha iyi olduğunu, kadroya girmeyi yeni basarsa da terfi etmeyi beklediğini fakat yöneticisinin bunun biraz daha zaman alacağını söylediği için mutsuz olduğunu belirtir. Sevgi, motivasyonu düşük olarak çalışmakta, bu da işine ve ilişkilerine olumsuz olarak yansımaktadır; sosyal çevresinde bu durumdan sürekli şikâyet eden biri olmaktan sıkılmıştır ama ne yapacağı konusunda kararsızdır. Zira giderlerini karşılamak için, işini riske atmayı istememektedir. Sevgiye kararsızlığını gidererek net bir şekilde ve ne yapacağını bilerek karar vermesi için yardım edelim.
Koç
Şu an bulunduğun noktada problemini bir cümlede söyle dersem nasıl ifade edersin?
Danışan
Satışlarda birçoğundan daha iyiyim ve terfi etmeyi hak ettim, en azından ben öyle düşünüyorum. Ama yeni olduğum için beni geçiştiriyorlar.
Koç
Peki problemini çözmeyi 0'dan 10'a kadar bir skalada ölçmek mümkün olsaydı, şu an bulunduğun noktada sen hangi noktada olurdun?
Danışan
Bunu benim çözmem zor ama sanırım 5 diyebilirim.
Koç
Yarın sabah uyandığında böyle bir problemin olmadığını bilseydin neyin farklı olduğunu söylerdin?
Danışan
Daha mutlu olurdum, işimi severek ve daha iyi yapardım, diğerlerini daha çok severdim, ilişkilerim de yine eskisi gibi olurdu.
Koç
Peki, seni engelleyen, işini iyi yapmanı önleyen, diğerlerini sevmekten alıkoyan KİM?
Danışan
...Ben miyim?
Koç
Kadroya girme başarısını sağlayan KİM?
Danışan
Ben
Koç
Terfi etmek isteyen Sen, o zaman neye ihtiyaç duyuyor?
Danışan
Sanırım hedefe. Kadroya girmek benim hedefimdi ve başardım.
Koç
Dilersen yine bir hedef koyarak terfi konuşmasını tekrar yapabilecek yolu birlikte bulabiliriz, ne dersin?
Problem tanımlanıp farkındalık yaratıldıktan sonra SMART bir hedef cümlesi ile Danışanın hedefi ve buna bağlı strateji ve eylemleri belirlendi. Buna bağlı olarak alternatif çözümler üzerinde beyin fırtınası yapılarak listelendi. Ardından buradan elde edilecek sonuçlar üzerine konuşuldu. Kendisi için en efektif çözümleri hedeflemesi ve bunları içselleştirmesi sağlandı. Danışan, eski performansına ve çalışma sistemine dönerek ilişkilerini pozitif yönde geliştirme konusunda motive oldu. Bir sonraki hafta, seansımıza uygulamalarını deneyimleyerek döndü ve ilk haftalık deneyimine 0-10 arasındaki skalada 7 puan verdi.
Kişiler tıkanıklık yaşadıklarında çözümü kendi dışında arayan bir ruh hâli içinde olabilirler. Koç bunu sezdiği noktada danışanına uygun olabilecek uygulamalardan birini devreye alır ve ilerler. Tıkanıklık açmak ve sonrasında harekete geçirmek üzere etkili bir uygulamadır.